Cənnət gənclərinin əfəndisidir.
Peyğəmbər əfəndimizin, “Cənnət gənclərinin seyidi, əfəndisidir” buyurduğu nəvəsi Həzrəti Həsən, 625-ci ilin Ramazan ayının ortasında doğuldu. Peyğəmbər əfəndimiz qulağına azan və iqamə oxuyub adını Həsən qoydu. Doğumunun yeddinci günü əqiqə olaraq iki dənə qoç kəsdi. Saçını da kəsdirib ağırlığı qədər gümüş sədəqə verdi.
Həmişə onu tutursunuz
Aləmlərin əfəndisi olan sevgili Peyğəmbərimizin tərbiyəsiylə yetişib böyüyən Həzrəti Həsən mükəmməl bir təhsil və tərbiyə gördü. Peyğəmbərimiz Həzrəti Həsəni çox sevər, onunla şəfqətlə rəftar edərdi.
Bir dəfə Həzrəti Həsən qardaşı Həzrəti Hüseyn ilə Rəsulullahın hüzurunda güləşirdilər. Rəsulullah əfəndimiz Həzrəti Həsəni dəstəkləyirdilər. Anaları Fatimə-tüz-Zəhra atasına dedi ki:
— Ya Rəsulallah! Həsən böyükdür, həmişə onun tərəfini tutursunuz. Halbuki, kiçiyə köməkçi olmaq daha uyğun deyilmi?
Bunun üzərinə buyurdular ki:
— Ya Fatimə! Cəbrayıl əleyhissəlam Hüseynə kömək edir.
Əbu Əyyub-əl-Ənsari Həsən ilə Hüseynin Rəsulullahın hüzurunda oynadıqları sırada hüzurlarına girincə dedi ki:
— Ya Rəsulallah! Sən bunları çoxmu sevirsən?
Peyğəmbər əfəndimiz də buyurdu ki:
— Necə sevmərəm. Bunlar mənim dünyada öpüb iylədiyim iki reyhanımdır.
Əbu Hüreyrənin nəql etdiyinə görə bir gün Rəsulullah əfəndimiz Həzrəti Həsəni qucağına oturtmuşdu. O da mübarək saqqalıyla oynayırdı. Rəsulullah əfəndimiz üç dəfə buyurdu ki:
— Mən bunu çox sevirəm. Sən də sev! Onu sevənləri də sev!
Həzrəti Həsən hələ ağıl və yetkin olmadan Rəsulullaha biyət edən uşaqlardandı. Səkkiz yaşına gəldiyi zaman 632-ci ildə əvvəl babası, sonra da anası Fatimə-tüz-Zəhra vəfat edincə yetim qaldı. Bundan sonra da atası Həzrəti Əlinin tərbiyəsində böyüdü.
Fitnəçilər fitnə çıxarıb Həzrəti Osmanın evini mühasirəyə aldıqları zaman onun imdadına getdi. Atasının şəhid olmasından sonra altı ay xəlifəlik etdi.
Həzrəti Həsən daha kiçik yaşda ikən Rəsulullah əfəndimizin; “Bu oğlum seyiddir. Ümid edirəm ki, Allahu təala onun vasitəsilə iki tərəfin arasını düzəldər” hədisi-şərifinə məzhər oldu.
Cənnət gənclərinin böyüyü
Həzrəti Həsən zövcəsi Cadə binti Əşas tərəfindən 669-cu ildə zəhərlənərək şəhid edildi. Cənazə namazını Səid ibn As qıldırdı. Qardaşı Həzrəti Hüseyn tərəfindən Mədinə münəvvərədəki Baqi qəbiristanlığına dəfn edildi.
Həzrəti Həsən haqqında sevgili Peyğəmbərimiz; “Həsən ilə Hüseyn Cənnət gənclərinin böyüyüdür. Ataları onlardan üstündür” buyurdu.
Həzrəti Həsən on iki imamın ikincisidir. Birincisi Həzrəti Əlidir. Vilayət yolunda bütün vəlilər, feyz və ehsanlar bu on iki imam vasitəsi ilə gəlir.
On beş oğlan və səkkiz qız övladı olan Həzrəti Həsənin soyundan gələnlərə Şərif deyilir. Rəsulullah əfəndimizin nəsli Həzrəti Həsən və qardaşı Həzrəti Hüseynin uşaqları ilə davam etmişdir.
Peyğəmbər əfəndimiz bir gün Həsən, Hüseyn, Fatimə və Əlini əbası altına alıb Əhzab surəsinin 33-cü ayəsini oxuyub: “Ey əhli-beytim! Allahu təala sizlərdən ricsi, hər qüsur və kirləri aradan qaldırmaq istəyir və sizi tam bir təharət ilə təmizləmək iradə edir” buyurduqdan sonra bunları əlavə etdilər: “Allahım! Mənim əhli-beytim bunlardır!”
Hər müsəlmanın sevməsi lazım olan əhli beytdən olan Həzrəti Həsən ağ və gözəl üzlü olub üzü Rəsulullaha çox bənzəyən yeddi adamdan biridir. Rəsulullah əfəndimizə ondan daha çox bənzəyən kimsə yoxdu.
Rəsulullaha bənzəyir
Bir gün Həzrəti Əbu Bəkir əsr namazını qıldıqdan sonra yolda oynayan Həzrəti Həsənin yanına getdi. Onu çiyinlərinə aldı. Həzrəti Əliyə buyurdu ki:
— Ya Əli! Sənə deyil də tamamilə Rəsulullah əfəndimizə bənzəyir.
Bunun üzərinə Həzrəti Əli təbəssüm etdi
Həlim, yəni yumşaqlıq, razılıq, səbr və kərəm, yəni səxavət sahibi idi. İki dəfə hər şeyini Allah rizası üçün payladı.
Bir adamın münacatında; “Ya Rəbbi! Mənə on min qızıl ehsan et!” dediyini eşidincə tələsiklə evinə getdi və adamın münacatında istədiyini göndərdi.
Çox sədəqə verərdi. Alış-verişlərində bazarlıq edər, ucuz almağa çalışardı. Ona dedilər ki:
— Bir gündə minlərlə dirhəm sədəqə verirsən, amma bir şey satın alarkən nə üçün uzun-uzun bazarlıq edib yorulursan?
— Verdiklərimi Allah rizası üçün verirəm. Nə qədər versəm yenə azdır. Ancaq alış-verişdə aldanmaq, ağılın və malın nöqsan olmasıdır.
Aldığı bir hədiyyəyə dəyərindən çox qarşılıq verərdi. İyirmi beş dəfə piyada olaraq həccə getdi. Bir gün Abdullah ibn Zübeyr ilə yola çıxmışdı. Bir xurmalıqda istirahət etdilər. Abdullah ibn Zübəyr dedi ki:
— Ağacda xurma olsaydı yaxşı olardı.
Həzrəti Həsən səssizcə dua etdi. Bir ağac dərhal yaşıllaşıb xurma ilə doldu. Orada olanlar: “Bu sehrdir!” dedilər. Həzrəti Həsən buyurdu ki:
— Xeyr, sehr deyil, Rəsulullahın nəvəsinin qəbul olan duası ilə Cənabı Haqq yaratmışdır.
Həzrəti Həsən qızına və qızının oğullarına nəsihət edər; “Elm öyrənməyə çalışın! Əzbərləmək çətin gəlirsə, yazın və evlərinizə aparın” buyurardı.
Əslində mən bilmirdim
Həzrəti Həsən və Həzrəti Hüseyn bir gün səhrada gedirdilər. Bir qocanın dəstəmaz aldığını gördülər. Dəstəmazı doğru almır, şərtlərinə uymurdu. Qoca olduğu üçün, “Belə dəstəmaz səhih olmaz” deməyə çəkindilər. Yanına gedərək dedilər ki:
— Mübarək əfəndim! Biz bir-birimizdən daha yaxşı dəstəmaz aldığımızı söyləyirik. Bir-bir dəstəmaz alaq. Hansımızın haqlı olduğunu bizə bildirərsinizmi?
Əvvəl Həzrəti Həsən, sonra Həzrəti Hüseyn gözəl bir dəstəmaz aldılar. Aldıqları dəstəmaz tamamilə bir-birinin eyni idi. Qoca diqqətlə baxdı və sonra dedi ki:
— Övladlarım! Aldığınız dəstəmazın bir-birindən heç bir fərqi yoxdur. Əslində mən dəstəmaz almağı bilmirmişəm. Dəstəmaz almağı indi sizdən öyrəndim.